۱۳۸۷ شهریور ۵, سه‌شنبه

سنگ کیسه صفرا

آيا سنگي درون كيسه صفراي شماست‌جام جم آنلاين: سنگ كيسه صفرا يكي از شايع‌ترين بيماري‌هاي صفراوي است كه در زنان بيشتر از مردان مشهود بوده و از سنين 40 به بالا ، افراد با آن روبه‌رو مي‌شوند. طبق تحقيقات به دست آمده، غذاهاي آماده و چرب نقش موثري در بروز و ظهور اين بيماري ايفا مي‌كنند. دكتر شاهين قاسمي، متخصص بيماري‌هاي عفوني، استاد دانشگاه و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي ايران در گفتگو با «جام‌جم» ، كيسه صفرا را عضوي زير كبد در ناحيه بالا و سمت راست شكم معرفي مي‌كند كه بعد از ورود غذاهاي چرب و اسيدهاي آمينه به بدن، صفرا را داخل روده ترشح مي‌كند. به گفته وي ، روزانه اين عضو تخم‌مرغي شكل 30 سي‌سي صفرا وارد روده كوچك مي‌كند، در صورتي كه كبد در طول اين مدت 500 تا 600 سي‌سي صفرا وارد روده مي‌كند كه اين خود نشانگر آن است كساني كه كيسه صفراي خود را جراحي كرده‌اند نبايد نگران از آينده خود باشند؛ چرا كه كار اصلي هضم غذاهاي چرب را كبد عهده‌دار است.
دكتر قاسمي با بيان اين كه صفرا محلول و تركيبي شبيه پلاسماي خون است، مي‌گويد: 80 درصد صفرا متشكل از اسيدهاي صفراوي و 15 الي 20 درصد آن تركيبات كلسترول و لسيتين (تركيبات پروتئيني)‌ است كه در اين ميان افرادي كه داراي چربي خون بالايي هستند مستعد ايجاد سنگ‌هاي كلسترولي كيسه صفرا هستند كه اين ريسك در افراد چاق بيشتر از ساير افراد است.
سنگ‌هاي صفراوي و رژيم‌هاي نامناسب‌
اين عضو هيات علمي دانشگاه سنگ‌هاي صفراوي را شامل دو نوع كلسترولي و پيك‌مانند ذكر كرده و مي‌افزايد: سنگ‌هاي كلسترولي اغلب در افراد چاق، زنان سن بالا، زناني كه زايمان‌هاي متعدد داشته‌اند و كساني كه از غذاهاي چرب استفاده مي‌كنند ، بيش از ديگران است كه با كنترل زايمان‌هاي متعدد و تغذيه مناسب مي‌توان اين احتمال را در زنان پايين آورد ولي بروز سنگ‌هاي پيك‌مانند در بيماران خوني و كبدي مشهودتر است كه رژيم غذايي نيز در جلوگيري از ايجاد اين سنگ‌ها تاثيري ندارد.
وي همچنين ارث را يكي از دلايل به وجود آمدن سنگ‌هاي كلسترولي ذكر كرده و يادآور مي‌شود؛ افرادي كه به طور ناگهاني، بدون برنامه و اصول علمي تصميم به رژيم‌هاي سخت غذايي مي‌گيرند با كاهش وزن ناگهاني زمينه‌هاي بروز ايجاد سنگ‌هاي كلسترولي را در كيسه صفراي خود مهيا مي‌كنند.
علل ورم كيسه صفرا
علت بروز عفونت در كيسه صفرا متورم شدن آن است و آن در شرايطي رخ مي‌دهد كه سنگ‌ها، دهانه مجرايي كيسه صفرا را مسدود كنند، در اين حالت و به خاطر بسته بودن دهانه خروجي كيسه صفرا به جداره كيسه فشار آمده و آن را نازك مي‌كند كه در اين حين عمل خون‌رساني ضعيف مي‌شود.
دكتر قاسمي علت ديگر متورم شدن كيسه صفرا را اثرات شيميايي محتويات صفرا به روي جداره عنوان كرده و مي‌گويد: در 50 درصد مواقع نيز‌ ميكروب‌ها باعث ورم كيسه صفرا شده كه عمدتا از ميكروب‌هاي روده‌اند.
علائم بيماري صفراوي‌
«درد» يكي از علائم اوليه متورم شدن كيسه صفراست كه فرد گاه و بيگاه از درد زير دنده، سمت راست بالاي شكم، احساس نارضايتي و شكايت مي‌كند كه اگر ورم زياد و پيش‌رونده باشد، تهوع را نيز به همراه دارد كه در اين حين شانه و كتف راست شخص بسيار دردناك مي‌شود.
اين متخصص عفوني با اشاره به اين موضوع اظهار مي‌كند: در ادامه اين قضايا ممكن است فرد دچار تب و لرز و درجاتي از زردي (زردي چشم‌ها)‌ شود.
راه‌هاي پيشگيري از بيماري‌
با توجه به جنس سنگ‌هاي صفراوي، رژيم غذايي متعادل، برنامه غذايي دقيق و علمي و ورزش مي‌تواند در جلوگيري از تشكيل سنگ و ورم كيسه صفرا نقش داشته باشد.
دكتر قاسمي با بيان اين مطلب، رژيم‌هاي حاوي فيبر و غذاهاي سنتي كشورمان را بسيار خوب دانسته و مي‌افزايد: فست‌فودها، غذاهاي از پيش آماده شده و غذاهاي چرب در ظهور اين بيماري بسيار موثر است كه اگر فرد در خانواده، سابقه چنين بيماري‌اي داشته باشد، بايد بيش از ديگران مراقب خود باشد.
گفتني است، هرچه رژيم غذايي متعادل‌تر باشد، فشار كمتري به كيسه صفرا وارد مي‌شود. همچنين اين متخصص عفوني، افراد مبتلا به بيماري‌هاي قلبي عروقي، تومورهاي مجاري صفراوي، برخي رماتيسم‌ها ، ديابتي‌ها ، عفونت‌هاي انگلي مجراي صفرا (آسكاريس)‌ را مستعد عارضه كيسه صفرا دانسته و يادآور مي‌شود ، سوختگي‌ها ، اعمال جراحي سنگين و زايمان‌هاي طولاني‌مدت و سنگين نيز در ايجاد اين عارضه نقش موثري دارد.
به گفته اين استاد دانشگاه، اگر كيسه صفرا متورم باشد و پزشك تشخيص به عمل جراحي دهد، سهل‌انگاري در اين امر بسيار خطرناك خواهد بود، به نحوي كه ممكن است كيسه صفرا تبديل به كانون چركي و پاره شود و محتويات آن وارد روده و حتي خون شده و سم در تمام بدن پخش شده و خطر مرگ‌ومير داشته باشد.
هشدارهاي پزشكي‌
دكتر قاسمي مي‌افزايد: بهتر است افرادي كه در اين بيماري سابقه فاميلي دارند، براي كاهش احتمال اين ناراحتي موارد ذيل را رعايت كنند:
1- رعايت رژيم غذايي بدون چربي همانند جايگزين كردن غذاهاي سنتي كشورمان به جاي فست‌فودها و غذاهاي آماده‌
2- تعادل در ميزان وزن افراد
3- ورزش متناسب و صحيح‌
4- رعايت اصول علمي در كاهش وزن‌
همچنين گفتني است، بعد از عمل جراحي‌ كيسه صفرا و بيرون آوردن كيسه صفرا، بيماران پس از مدت كوتاهي كه از غذاهاي كم‌چربي استفاده كردند، مي‌توانند رژيم غذايي خود را تغيير داده و هر نوع غذايي را آزادانه مصرف كنند.
ناگفته نماند كه ممكن است فرد به برخي غذاها از قبيل شير، سوسيس، كالباس و... حساسيت داشته و هضم اين غذاها برايش مشكل باشد كه بهتر است در اين صورت از مصرف اين غذاها پرهيز كند.

۱ نظر: